My laatlam

Ouer ouers het dikwels meer geduld en ook tyd vir hul kleinding, het Ansja Ferreira uitgevind 

Die aantal vroue wat ouerskap tot ná 40 jaar en ouer uitstel, neem elke jaar toe. Sommige wil hul loopbane vestig en ander wil graag ’n kind uit ’n tweede huwelik hê. Nog ander ontmoet nie die regte man voordat hulle diep in hul dertigerjare is nie en wil dan graag ’n kind hê.

Vroue wat moederskap uitstel, wil dikwels eers meer finansiële sekuriteit en emosionele volwassenheid bereik voordat hulle die groot stap neem om kinders te hê. Hierdie vroue wil ook eers hul energie op hul huwelik en loopbane uitstort om ’n sukses daarvan te maak.

In haar boek Ready: Why women are embracing the new later motherhood het Elizabeth Gregory, direkteur van die vrouestudiesprogram aan die Universiteit van Houston, bevind dat ouer ma’s dikwels meer emosioneel gereed is om moederskap te hanteer. “Ouer ma’s het reeds hul loopbaan- en persoonlike doelwitte behaal sodat hulle al hul aandag aan hul gesin kan en wil bestee,” skryf Elizabeth.

Voordele

GEEN LEËNESSINDROOM Marius* (54), ’n prokureur, vertel dat sy vriende gesels oor hul kinders wat uit die huis getrek het en getroud is, terwyl hy nog sy dogtertjie (6) skool toe ry en haar saans met huiswerk help. “Die kinders hou my jonk,” vertel ’n ma van drie, Helena* (42). “Daar is nie kans vir stilsit en stagneer nie. ’n Mens bly op die hoogte van die jongste musiek, modes en daar is altyd iets opwindends wat by die huis of skool gebeur.”

GESONDHEIDSBONUS Boston-universiteit se mediese sentrum het ’n studie gedoen (The New England Centenarian Study) wat bevind het ’n vrou wat ná 40 die lewe aan ’n kind skenk, het ’n vier keer groter kans om tot 100 of ouer te leef as ’n vrou wat op ’n jonger ouderdom ’n kind gehad het.

GEHALTETYD Ouer ouers het dikwels reeds hul loopbaan gevestig, het groter finansiële sekuriteit en het ook hul persoonlike doelwitte behaal. Hulle kan en wil dan gehaltetyd en aandag aan hul kinders bestee. Ervare ouers wat reeds ouer kinders het, raak ook nie so paniekerig oor dinge soos kindersiektes nie, aangesien hulle reeds ondervinding daarmee opgedoen het. “Met my eerste kind het ek hom vir elke klein dingetjie dokter toe gevat en sommer vir niks in trane uitgebars. Met my jongste kind is ek rustiger en meer ervare,” vertel Helena.

ONDERSTEUNING Die laatlammetjie het dikwels baie gesinsondersteuning, veral as daar ook ouer sibbe ter sprake is.

GOED VIR DIE KIND Ouer ouers het dikwels meer geduld, lewenservaring, wysheid en stabiliteit. Hulle het reeds die lewe ervaar en gee nie om om by die huis te bly en opofferings te maak nie. Dr Jerome Kagan, ’n professor in sielkunde aan die Harvard-universiteit, sê: “Ouer ouers se temperament kan hul kinders bevoordeel. Ouer ma’s neig om kalmer, meer rasioneel en meer ontspanne by hul kinders te wees. Dit het tot gevolg dat daar minder konflik en angstigheid in so ’n kind is.”

Nadele

FISIEK Dit kan moeilik wees om fisiek by jou jong kind by te hou. Klein kinders het baie energie en kan uitputtend wees vir jong ouers, wat nog te sê van ouer ouers.

RISIKO’S Volgens die Mayo-kliniek is die volgende risiko’s op ma’s ouer as 35 van toepassing: Dit mag langer neem om swanger te raak; jy het ’n groter kans om tydens swangerskap diabetes te ontwikkel; ouer ma’s het ’n groter kans om komplikasies te ontwikkel wat ’n keisersnit sal noodsaak; en die risiko vir chromosoomafwykings soos downsindroom asook miskraam verhoog met ouderdom. Volgens die kliniek kan die ouderdom van die biologiese pa ook ’n risiko inhou. Navorsing het bewys dat kinders wie se pa’s 40 jaar en ouer was toe hulle gebore is, ’n hoër risiko vir outisme het, as wat kinders van pa’s jonger as 30 jaar het.

GAPING Die generasiegaping tussen die kind en sy ouers kan moontlik probleme veroorsaak.

STERFTE Jou kind kan sy ouers of selfs grootouers op ’n vroeër ouderdom weens siekte en dood verloor. Wanneer die laatlammetjie ouer word, kan hy moontlik ook voel dat hy verantwoordelikheid vir die ouers moet dra, veral as die ouer sibbe nie soveel verantwoordelikheid wil neem nie.

BEDORWE As die ouers die laatlammetjie bo die ander kinders sou voortrek, kan die kind moontlik bederf word.

Doen dit só

• Jou laatlammetjie behoort nie met moord weg te kom nie. Dissiplineer en be handel hom dieselfde as jou ander kinders.
• Leer om te organiseer en beplan.
•  Bly fiks en gesond. Oefening en geson de eetgewoontes is belangrik.
• Beplan vooruit vir jou kind se toekoms. Jou eerste stap is om ’n be re ke ning te maak van wat naskoolse op lei ding jou min of meer gaan kos. Hoe wel dit belangrik is om te besef dat stu die geld al hoe duurder gaan word, moet ’n mens jou tog nie deur al hier die onkostes laat afskrik nie. Met deeg like beplanning is daar wel maniere om vir jou kind se opvoeding te spaar. Begin so vroeg as wat jy kan. Men se met jong kinders wil veral weet wat die beste oplossing is en hoe die tes ta ment opgestel kan word om hul jong kinders se erflating te beskerm. Die beste oplossing vir ouers met min derjarige kinders is om ’n testamentêre trust vir sulke kinders te stig, waar van die kinders die begunstigdes is en die trustee die belange van die kin ders beskerm. Die bates en kontant in die trust kan aan hulle bewillig word wanneer jou kinders die ouderdom van 21 jaar bereik of op ’n ouderdom soos deur die testateur verkies, wat net nie minder as 21 jaar mag wees nie.
• Waar minderjarige kinders ter sprake is, is dit ook belangrik om te bepaal wie die kinders se voog gaan wees in geval van jou en jou eggenote se gesamentlike afsterwe.

Hanteer negatiewe kommentaar reg

“‘Julle sien vir baie kans’ of ‘Was dit ’n glipsie?’, is van die aanmerkings wat ek nogal baie gehoor het toe ek met my laatlammetjie swanger was,” vertel Anuschka*(42). Onwelkome en onvanpaste aanmerkings deur familielede en selfs vreemdes kan ’n mens nogal van stryk bring. Jy kan hulle egter antwoord deur ferm te antwoord dat dit werklik niks met hulle te doen het nie. Ander mense se negatiwiteit behoort nie jou lewe te beïnvloed nie. Sanet (25), ’n haarstilis, se ma was 41 en haar pa reeds 52 toe sy gebore is. Dit het haar nooit gepla nie. “Jy kan ’n ongesonde 25-jarige ouer wees en ’n gesonde energieke ouer op 70 jaar,” sê sy. “Jy kan op enige ouderdom siek word. Ek het ’n wonderlike verhouding met albei my ouers en hul ouderdom het my nog nooit gepla nie.”

’n Pa se perspektief

Eugene vertel: Ek is nou 53 en my dogtertjie drie. Met die eerste duidelike tekens van swangerskap by my vrou, het ek gewonder: “Is dit werklik moontlik?” Hierdie gedagtes was egter van korte duur, want ek het besef dat dit ’n wonderwerk is. Ek het ook besef dat ek en my vrou geweldig geseënd is om die verantwoordelikheid vir so ’n nuweling te ontvang en haar groot te kan maak. Ons het die voordeel dat ons reeds deur die prosesse gegaan het en weet hoe om kinders groot te maak. ’n Mens se instink skop outomaties in en ouer sibbe help ook. ’n Mens is soveel rustiger en geordend om die klein mensie te geniet en groot te maak, want jy besef dat dit werklik die laaste keer is wat dit met jou sal gebeur.

’n Ma se perspektief

Margie, ’n ma van vier vertel: Ek is geseënd om drie pragtige liefdevolle dogters te hê en op 36 het ek ontdek dat ek weer swanger was. My oudste dogter is ’n volle 13 jaar ouer as my laatlamseun. Ek het opgehou werk toe my derde dogter gebore is en het baie tyd gehad om aan my kinders aandag te gee. Ek het altyd gewonder hoekom die Here my met nog ’n kind geseën het. Ek is 65 en weet nou waarom. My seun Pieter is 29 en my trots. Hy is pligsgetrou, intelligent en laat my lag met sy wonderlike humorsin. Hy behandel my en sy pa met die grootste respek. Ek is ’n geseënde vrou. *Skuilname