Kies ‘n boek Willie Burger kyk hierdie week na twee misdaadboeke
Kies ’n boek Willie Burger kyk hierdie week na twee misdaadboeke
Toe ek Mike Nicol se nuwe roman kry, nogal in Afrikaans, met die titel Dieners & Donners, maak ek die fout om te dink dat ek dit gou sal vluglees sodat ek ’n idee kan kry waaroor die roman gaan, en dit dan ek dit sommer saam met ’n paar ander misdaadrillers op hierdie boekeblad bekendstel. Dit was ’n groot fout. En natuurlik ’n dom fout. Enigeen wat Mike Nicol se vorige boeke gelees het, sal jou kan vertel dat ’n mens nie sommer sy werk so vlugtig kan lees en bladsye tussenin oorslaan nie. Nicol se Of Cops & Robbers is uitstekend deur Jaco Botha in Afrikaans vertaal. Die misdaadonderwêreld van Kaapstad word boeiend en oortuigend betrek, maar ook die land se politieke en misdaadgeskiedenis, die Waarheidsen- versoeningskommissie en selfs die bekende Smit-moorde. Robert Smit en sy vrou, Jean-Cora, is in 1977 in hul huis in Springs doodgeskiet en die vreemde woorde “RAU TEM” is teen die kombuismuur geskryf. Baie lesers sal dalk nog die raaiselagtige woorde kan onthou. Daardie moorde is nooit opgelos nie. Wanneer Mike Nicol nou hierdie onopgeloste moorde by sy boeiende verhaal betrek, asook die moordbendes van Vlakplaas en ’n korrupte polisiekommissaris en sy beeldpoetser, moet jy jou telkens vergewis dat jy fiksie lees en nie die een of ander stuk ondersoekende joernalistiek deur ’n bedrewe misdaadverslaggewer nie. Dan kom daar ook ’n gewone branderryer van Muizenberg, Fish Pescado, by. Hy maak ’n bestaan deur sy lyf private speurder te hou en dagga te verkoop. Eintlik wil hy net branders ry, miskien eendag sy regsgraad voltooi en hy hoop om lank en gelukkig met die mooiste regsgeleerde in Kaapstad, Vicki Kahn, saam te lewe. So ’n rustige bestaan is hom egter nie beskore nie. Die mense wat hy ken, is ook nie almal presies wie hy gedink het hulle is nie. Mike Nicol is ongetwyfeld een van die heel beste misdaadfiksieskrywers in ons land. Sy drieluik, Payback, Killer Country en Black Heart, het nie net hier in ons land goed gevaar nie. Ook in Frankryk, Duitsland en Engeland word sy boeke hoog aangeskryf. Met baie goeie rede. Die probleem is dat Nicol so goed skryf dat ’n mens nie ’n enkele sin kan oorslaan nie. En as jy ’n bladsy nie lees nie, verloor jy so baie wat gebeur dat jy maar net weer moet terugblaai. Alles gebeur eenvoudig só vinnig dat jy dadelik meegesleur word. Nicol se oorspronklike Engels word baie vlot in Afrikaans weergegee. Soos die titel al aandui, het Jaco Fouché die vertaling met flair gedoen. Hoe kan jy nou “Cops & Robbers” lekkerder vertaal as met “Dieners en Donners”? Die titel raak ook die hart van die boek aan – dit is onmoontlik om te ontrafel wie die goeie ouens en wie die slegtes is. Juis omdat Nicol in Dieners & Donners bekende misdade uit die verlede sentraal stel, en dan met spesifieke sosiale en politieke probleme in ons land werk, bied sy roman ook meer as slegs ’n spannende storie. Hierdie roman wys hoe verwikkeld ons land se geskiedenis is, hoe misdaad en korrupsie van die een bedeling in die volgende oorvloei, maar ook hoedat ’n mens nooit met sekerheid ander mense kan ken nie en nie kan weet wie nou eintlik die dieners en wie die donners is nie. Net so kan ons steeds nie met sekerheid die verlede van ons land presies ken nie. As jy haastig wil lees en min tyd het, lyk die 400 bladsye na baie, maar jy raak so betrokke dat jy hulle al hoe vinniger omblaai en teen sonop kan jy nie wag vir ’n volgende roman nie, want daar is gewoon nog te veel wat jy nog nie weet nie. Nog ’n roman wat in Kaapstad afspeel en wat eweneens die leser van die begin af boei en by onvoorspelbare en hoogs verweefde gebeurtenisse betrek, is Charlie Human se Bokveld binnekort. Hierdie vaardige vertaling wat in Afrikaanse lesers se onversadigbare lus na misdaadfiksie voorsien, herinner ’n mens nogal aan Lauren Beukes se romans. Anders as Nicol se roman wat met feitelike gegewens omgaan en ’n realistiese wêreld skep, verander die bekende Kaapstad in hierdie roman in ’n speelplek van bonatuurlike magte en reusagtige insekte wat die gewone misdaad na kinderspeletjies laat lyk. Soos Percy Jackson in die gewilde reeks jeugboeke, staan hier ook slegs ’n skoolseun in die pad van boosheid. Baxter Zevcenko wil aanvanklik net sy ontvoerde meisie red, maar spoedig raak hy by ’n nagmerriestryd teen boosheid betrokke. Daar is skynbaar ’n onversadigbare vraag na misdaadrillers. Ons is gelukkig om Afrikaanse skrywers soos Deon Meyer, Karin Brynard en Chris Karsten in hierdie genre te hê. Gelukkig het iemand by Umuzi ook ingesien dat die Afrikaanse mark sterk is en Nicol en Human se werk laat vertaal. Maar wees gewaarsku: ’n Mens lees nie hierdie boeke sommer gou voor slaaptyd deur nie. Dis deurdruk dagbreek toe, want jy kan dit regtig nie neersit nie.
